Bioregionalizm

Bioregionalizm – ruch społeczno-kulturowy wywodzący się z alternatywnego środowiska tworzonego przez hipisów w Stanach Zjednoczonych, którzy w latach 70 przeciwstawiali się kulturze masowej, tworzyli tzw. kontrkulturę w ramach której szukali sposobów powrotu do korzeni, harmonijnego współistnienia z przyrodą, zgodnie z jej rytmem i z jej prawami. Po Dniu Ziemi w 1970 roku bardzo ważnym elementem tego nurtu stało się działanie na rzecz ochrony przyrody bioregionów^[1].

Określenie bioregion zostało użyte po raz pierwszy przez kanadyjskiego poetę Allana van Newkirk w 1973 roku. Powstało ono przez dodanie greckiego słowa bio (życie). Oznacza obszar, którego granice wyznaczone są przez naturalne formy przyrody: pasma górskie, doliny rzeczne, granice niezależne od podziału administracyjnego czy politycznego. Bioregiony nie stanowią wyodrębnionych jednostek, a tworzą mozaikę, w której granice poszczególnych bioregionów zachodzą na siebie.

Wyróżnikiem danego bioregionu (obszaru) jest przyroda, czyli bogactwo fauny, flory, rzeźba terenu, klimat, budowa geologiczna oraz człowiek z jego tradycją, zwyczajami, kulturą. Zgodnie z duchem bioregionalizmu ważne jest wytworzenie więzi pomiędzy mieszkańcami bioregionu a środowiskiem naturalnym, ich utożsamianie się z pozaludzkimi formami życia i niedopuszczanie do nadmiernej eksploatacji przyrody. Bioregionalizm zakłada prowadzenie przez ludzi zamieszkujących dany bioregion takiej działalności gospodarczej, która nie zakłóci równowagi biologicznej.

Bioregionalizm przeciwstawia konsumpcyjnemu stylowi życia i jego unifikacji utożsamienie się człowieka ze swoim miejscem zamieszkania, współistnienie z jego przyrodą i tradycją, co znajduje przejaw w emocjonalnym stosunku do tego miejsca, dostrzeganiu jego piękna. Miejsce zamieszkania traktowane jest jako „dom”, który wykracza poza obszar budynku i obejmuje wszystko to, co otacza ten budynek na zewnątrz.

Bioregionalizm jest jednym z czterech ruchów społeczno-filozoficznych, które można określić jako ruchy „ekologii radykalnej” - pozostałe trzy to głęboka ekologia, ekofeminizm i ekologia społeczna.